Waardevolle interactie met de samenleving

Voorzitter Raad van Toezicht Henny Lodewijks over de sociale rol van De Parabool

‘Bij de Parabool staat de cliënt centraal. Dat is één van onze belangrijke pijlers, onze kernwaarde, begint Henny Lodewijks, voorzitter Raad van Toezicht, zijn gesprek. Dat klinkt afgezaagd, iedere zorginstelling heeft het hier vandaag de dag over. Dat weten wij ook. Maar hoe je het ook wendt of keert, het is en blijft de meest belangrijke factor in ons werk. Het gaat er in de praktijk echter vooral om hoe dit door ons, als Raad van Toezicht, wordt geoperationaliseerd’.

De Parabool is een actieve organisatie. Dit is zichtbaar met verschillende activiteiten op vele vlakken, die zowel voor cliënten, medewerkers als voor de samenleving een bepaalde impact hebben. Henny Lodewijks: ‘We hebben veel aandacht voor de operationalisering van ons werk. Hoe kunnen wij de juiste mensen op de juiste manier betrokken houden? Voor onze cliënten is dit bijvoorbeeld het bieden van zinvol werk, een zinvolle dagbesteding die past bij hun eigen mogelijkheden. Voor onze medewerkers is dit het bieden van uitdagend werk, werk waarin zij steeds worden uitgedaagd om creatief en innoverend te blijven. Maar ook voor de samenleving waarbinnen wij opereren moeten onze activiteiten meerwaarde hebben: nuttig werk. Interactie is hierbij het kernwoord, waarbij we niet moeten vergeten dat wat wij doen, in de eerste plaats in dienst staat van onze cliënt’.

Trefpunten binnen de gemeenschap
De interactie met de samenleving, waar Henny Lodewijks het over heeft, is duidelijk zichtbaar op een aantal dagbestedingslocaties van De Parabool in de diverse dorpskernen rondom Deventer. In Heeten bevindt zich bijvoorbeeld de houtwerkplaats en het textielatelier, in Schalkhaar een kunstatelier en ‘het groene erf’ met een eigen winkel en in Raalte staat de Paraboolwinkel met een bakkerij. Op al deze locaties verkopen cliënten hun eigen gemaakte producten. ‘Bewoners stellen dit erg op prijs, merken we. In de kleinere dorpen verdwijnen veel voorzieningen en onze winkels kunnen daar op inspringen. Ze zijn voor de vergeten boodschappen, of voor een product dat net even anders is, dat een uniek en bijzonder verhaal heeft’, aldus Henny Lodewijks. ‘Onze winkels bieden daar veelal meer dan alleen de producten. Het zijn trefpunten waar mensen elkaar ontmoeten, en waar ook ruimte en tijd is voor een praatje met onze cliënten en medewerkers. Het is een sociaal punt in het dorp geworden. Naast werk gaat het hier juist om die interactie, die voor iedereen waardevol is. Dat maakt ons werk nóg zinvoller en nuttiger, voor nóg meer mensen’.

Samenwerking met derden
Die interactie met de samenleving is ook meer en meer zichtbaar in de samenwerkingsverbanden die De Parabool aangaat met derden. Een mooi voorbeeld hiervan is het Kindcentrum, dat zich midden in een woonwijk in Deventer bevindt. In dit kindcentrum, voor kinderen van 0 tot 18 jaar, worden binnen één pand contacten gelegd met andere aspecten van kindzorg, bijvoorbeeld basisonderwijs, speciaal onderwijs, dagopvang en ambulante hulpverlening. De Parabool heeft zich bij deze organisatie aangesloten op het gebied van gehandicaptenzorg voor fysiek en mentaal zwaar beperkte kinderen. ‘Hier zien we een mooie integratie van mensen met een beperking en mensen zonder beperking binnen de wijk, waardoor de verschillen tussen mensen lijken te vervagen. Alle kinderen spelen met elkaar, helpen elkaar en leren van elkaar’. Ook in Raalte is een samenwerkingsverband gestart met de lokale zorggroep voor ouderenzorg. ‘Omdat de levensverwachting voor mensen met een beperking sterk toeneemt, lopen we tegen andere uitdagingen aan, aldus Henny Lodewijks. Dementie bijvoorbeeld, iets wat we bij onze doelgroep nog niet goed kennen, en wat natuurlijk binnen de ouderenzorg een bekender probleem is. Door in Raalte activiteiten te ontwikkelen voor dementerende ouderen met en zonder beperking, zorgen we voor een mooie nieuwe vorm van interactie. Niet alleen voor onze cliënten en de ouderen in het verzorgingscentrum, maar ook voor de verzorgenden’.

Landelijk referentiekader
Hoewel de Parabool op dit moment voornamelijk regionale samenwerkingsverbanden zoekt en opbouwt, is Henny zich met de andere leden van de Raad van Toezicht terdege bewust van landelijke ontwikkelingen en voorbeelden. ‘Omdat onze cliënten steeds ouder worden, komen we voor nieuwe, landelijke uitdagingen te staan. Dementie, zoals eerder genoemd, is er één van. Maar daarnaast betekent dit voor ons dat onze zorg moet meegroeien met de behoefte en levensloop van de cliënt. Langere, zwaardere en meer specialistische zorg is de toekomst. Ouders kunnen op een gegeven moment niet meer voor hun kind zorgen, omdat ze zelf ook op leeftijd komen. Zij willen dan dat hun kinderen bij ons kunnen blijven, dat vertrouwen is inmiddels opgebouwd. Daarnaast is er een landelijke groei op de wachtlijst voor zwaar beperkte mensen met hele specialistische zorg. Mogelijkheden voor opvang van deze doelgroepen (in bijvoorbeeld huisvesting, technologie en personeel) moeten wij bij De Parabool ontwikkelen en faciliteren, daar moeten we als Raad van Toezicht antwoorden voor zoeken. Hiervoor kijken we zeker naar andere landelijke organisaties, die voor dezelfde uitdagingen staan. Hoe pakken zij het aan, hoe gaan zij met deze nieuwe vraag om en hoe kunnen we van elkaar leren? Belangrijk in onze rol is dat we referentiekaders zoeken, bekijken en beoordelen, en deze toespitsen op onze eigen operatie. Past het bij onze operatie? Is er voldoende geld voor? Zijn er genoeg medewerkers met specifieke kennis? Of moeten we zoeken naar samenwerkingsverbanden? Daar ligt voor ons als RvT wel het zwaartepunt voor de komende jaren’.

Samen maken we de cirkel rond
Uiteraard is en blijft de cliënt de centrale spil in alle werkzaamheden die door de Parabool worden uitgevoerd, nu en in de toekomst. Het draait immers om het creëren van zinvolle dagbesteding (zinvol en nuttig werk) voor hen. Hoewel er steeds meer landelijke uitdagingen naar voren komen, beseft men zich bij de Parabool maar al te goed welke rol hun eigen personeel heeft in de ontwikkelingen die komen gaan. ‘Als Raad van Toezicht blijven we met alles wat we doen kijken naar het bredere perspectief. En daarin vergeten we zeker onze eigen organisatie niet. Wij stimuleren en faciliteren projecten als eerder genoemd, en zijn ons hierbij bewust van de kracht van onze medewerkers die daarvoor nodig is. Deze projecten kunnen gewoonweg niet bestaan zonder hen. We proberen ze daarom ook te betrekken bij het ontwikkelen van nieuwe initiatieven. We dagen ze uit om niches te vinden in de markt om onze producten te kunnen verkopen. Of om nieuwe vormen van interactie te ontdekken en tot uitvoer te brengen. Dagelijks doen wij een beroep op hun creativiteit en zakelijk inzicht, waardoor we hopen dat het werk voor hen ook uitdagend en zinvol blijft. Belangrijk hierbij is om als Raad van Toezicht onze waardering te laten blijken, onder meer door het bezoeken en faciliteren van deze projecten en initiatieven’.

En dat heeft effect: niet voor niets is de Parabool al een paar jaar op rij uitgeroepen tot één van de beste organisaties binnen deze sector. En daarmee is de cirkel van zinvol werk eigenlijk rond. De Parabool zorgt voor werk dat zinvol en bevredigend is voor cliënt, medewerker, samenleving én de Raad van Toezicht.

Download hier het interview met Henny Lodewijks, voorzitter Raad van Toezicht, als pdf.
Lees ook het interview met André Leferink, directeur bestuurder van de Parabool, over regionale samenwerkingen.